
Alkole Bağlı Olmayan Karaciğer Yağlanması
Nedir?
Alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı, karaciğerde yağ birikmesinin neden olduğu bir dizi durumu tanımlamak için kullanılan terimdir. Genellikle aşırı kilolu veya obez bireylerde görülür. Erken evrede müdahale edilmesi gerekir; ancak müdahale edilmezse, siroz dâhil olmak üzere ciddi karaciğer hasarına yol açabilir. Karaciğerde yüksek düzeyde yağ birikimi, diyabet, yüksek tansiyon ve böbrek hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarıyla ilişkili bir risk faktörü olabilmektedir. Erken evrede tespit edilip tedavi edilirse, hastalığın kötüleşmesi durdurulabilir ve karaciğerdeki yağ birikimi azaltılabilir.
Risk Grubunda Kimler Vardır?
- Obezite veya karın bölgesindeki yağlanma yüksek olan kişiler
- Tip 2 diyabet hastaları
- İnsülin direnci olan kişiler
- Polikistik over sendromu (PCOS) olan kişiler
- Hipertansiyon veya yüksek kolesterolü olan kişiler
- Metabolik sendrom hastaları
- 50 yaş ve üzeri bireyler
- Sigara kullanan kişiler
Karaciğer Yağlanmasının Belirtileri Nelerdir?
Erken evrelerde belirgin semptomlar olmamakla birlikte, ileri evrelerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Karnın sağ üst kısmında (kaburgaların sağ alt tarafında) hafif veya sızlayan ağrı
- Aşırı yorgunluk
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Zayıflık
Eğer hastalık siroza (en ileri evre) ilerlerse, daha ciddi belirtiler görülebilir:
- Ciltte ve göz aklarında sararma
- Ciltte kaşıntı
- Bacaklar, ayak bilekleri, ayaklar veya karında şişlik (ödem)
Erken teşhis ve tedavi, hastalığın ilerlemesini durdurabilir ve karaciğerin sağlığını korumaya yardımcı olabilir.
Karaciğer Yağlanması Nasıl Geçer?
Karaciğer yağlanması olan kişilerde erken aşamada herhangi bir ciddi sorun gelişmeyebilir, ancak teşhis konulduğunda durumun daha da kötüleşmesini önlemek için adımlar atmak gerekir.
Karaciğer yağlanmasının erken evrelerinde, spesifik bir ilaçtan ziyade genellikle karşımıza sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz çıkmaktadır. Sağlıklı yaşam tarzı değişikliğini sağlayan adımlar atmak önemlidir.
İlgili durumlar (yüksek tansiyon, diyabet ve kolesterol) veya komplikasyonlar için de tedavi önerilebilir.
Karaciğer Yağlanmasının Önlenmesi İçin Yapılması Gerekenler
- Sağlıklı Beslenme: Sağlıklı bir diyet, karaciğer yağlanmasının önlenmesinde en önemli adımlardan biridir. Sebzeler, tam tahıllar ve sağlıklı yağlar açısından zengin besinler, bu hastalığın oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir. Bu süreçte Kocaeli diyetisyen desteği alarak kişiye özel beslenme planı oluşturmak, karaciğer yağlanmasının önlenmesi ve tedavisinde büyük rol oynar.
- Alkol, Şeker ve Porsiyon Kontrolü: Alkol, basit şekerler ve büyük porsiyonların tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Sağlıklı Kilo Kontrolü: Bel bölgesinde aşırı yağlanma engellenmeli ve ideal kilo korunmalıdır. Kilolu bireylerin sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizle sağlıklı kilolarına ulaşmaları önemlidir.
- Düzenli Egzersiz: Egzersiz, kilo kontrolünü sağlamaya ve karın bölgesinde yağ birikiminin önlenmesine yardımcı olur.
Karaciğer Yağlanmasına İyi Gelebilecek Besinler:
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler
- Kuru baklagiller
- Yağlı balıklar
- Çiğ yağlı tohumlar (ceviz, badem, fındık, kaju)
- Zerdeçal
- Kabak çekirdeği
- Sarımsak
- Enginar